De inzet van lasertechniek neemt in populariteit toe en er is veel behoefte aan deze technologie bij MKB-bedrijven. Er hangt echter ook een prijskaartje aan en zeker voor kleine bedrijven is dit een drempel. Daarom is het belangrijk dat het potentieel van de laserbron bij de verwerking optimaal wordt benut, zodat de beste resultaten kunnen worden geboekt. Het Interreg-project Laser-Fertigung in KMU heeft 3 jaar lang MKB-bedrijven in de EUREGIO geholpen om productieprocessen met lasersystemen toe te passen en sluit eind deze maand af. De Fachhochschule Münster werkte samen met Nederlandse en Duitse ondernemingen, zodat specifieke kennis gedeeld kon worden en vanuit verschillende technologische achtergronden uitdagingen konden worden aangegaan. Dipl.-Ing. Ludger Jens Hildenhagen van het Laserzentrum van de FH Münster vertelde in een interview meer over het project en de resultaten.
Kunt u in een paar zinnen uitleggen waar het Interreg-project over gaat?
In dit project proberen wij bestaande laserfabricageprocessen in MKB te versnellen om een grotere economische efficiëntie te bereiken. Lasermachines en de bijbehorende processen zijn vaak zeer complexe systemen. Om optimale resultaten te bereiken op het gebied van de kwaliteit en snelheid, moeten individuele aanpassingen worden verricht. Kant-en-klare oplossingen zijn alleen beschikbaar voor grote markten, zoals de automobielindustrie. Ondernemingen die geen grote hoeveelheden of standaardproducten produceren vallen buiten de boot. Daarom bieden wij persoonlijk overleg op maat. We produceren bijvoorbeeld kleine monsters voor bedrijven of we berekenen een verwachte kostprijs.
Waarom is het Interreg-project Laser-Fertigung in KMU zo belangrijk voor Duitse en Nederlandse bedrijven in deze grensregio?
Aan ideeën en bereidheid om ondernemersrisico’s te nemen is in het grensgebied geen gebrek. Er zijn relatief veel kleinere bedrijven die zich ervan bewust zijn dat zij technologisch bij moeten en zij willen dit ook. Daarentegen is er vaak een gebrek aan technologische pioniers en hoogtechnologische voorzieningen die kleinere bedrijven een duwtje in de rug kunnen geven en kunnen helpen met de juiste implementatie.
Welke bedrijven zouden baat hebben bij het werken met lasertechnologieën? Om welke sectoren gaat het?
Door de grote flexibiliteit en vele toepassingsmogelijkheden van lasertechnologie heeft het bijna alle productiesectoren bereikt. Uiteindelijk zijn de economische factoren en de mogelijkheden tot aanpassing doorslaggevend. Veel bedrijven in deze regio zijn afkomstig uit de vroegere textielsector. Tot het midden van de 20e eeuw weefden zij stoffen met industriële machines, maar dat is bijna volledig naar Azië gegaan. De bijbehorende technologie van het bedrukken van patronen en kleuren is echter gebleven en een zeer moderne druktechnologie en verpakkingstechnologie zijn hieruit voortgekomen. Lasertechnologie kan een belangrijke rol spelen om dit verder te helpen ontwikkelen.
Hoe gaat u de kennis die u met het project heeft opgedaan delen met het bedrijfsleven?
De reeds betrokken bedrijven, zowel de projectpartners als de bedrijven die zich bij het project hebben aangesloten, hebben rechtstreeks geprofiteerd van de kennis door aangepaste productieprocessen en/of de verkenning van hun mogelijke opties voor het gebruik van lasertechnologie. Andere bedrijven worden via persberichten en artikelen in vaktijdschriften op de hoogte gebracht van de resultaten. Wanneer het weer kan willen we ook presenteren op een geschikt kaderevenement. Bovendien gebruiken alle projectpartners, waaronder het Laserzentrum, hun contacten en adviesgesprekken om informatie te verstrekken over het project zelf en de mogelijkheden die zich hebben voorgedaan.
Zijn er al MKB die dankzij dit Interreg-project momenteel gebruik maken van nieuwe laserfabricageprocessen?
Ja, onze projectpartner Tecnotion uit Almelo is bijvoorbeeld geïnteresseerd om in de nabije toekomst een van de twee voor het bedrijf ontwikkelde laserfabricageprocessen te gaan gebruiken. Het bijbehorende laserproces is voltooid. Wat nog ontbreekt is de optomechanische integratie in de bestaande fabricageomgeving.
En voor de start-up Blue Safety uit Münster dat actief is op het gebied van medische apparatuurtechnologie werd een speciaal 3D-coatingproces voor kunststofcomponenten ontwikkeld en in kleine serieproductie gebracht.
Hoe is de grensoverschrijdende samenwerking u bevallen en wat waren de voordelen van deze samenwerking?
Wij hadden al ervaring met een Interreg-project en hebben vaker met Nederlandse partners samengewerkt. Dat is altijd erg verfrissend en een verrijking. De mentaliteit van de Nederlanders is iets anders. Mij valt op dat zij iets minder bureaucratisch denken, dat wil zeggen dat zij directer naar haalbare oplossingen streven. De Duitse aanpak daarentegen is vaak wat ingewikkelder en tijdrovender. Soms is de Duitse grondigheid echter ook een voordeel – op die manier kunnen beide varianten elkaar positief aanvullen en van elkaar leren. Als gevolg van de samenwerking zijn soms verschillende oplossingsrichtingen samengesmolten en uitgegroeid tot een gezamenlijke oplossing die beter werkt dan de verschillende afzonderlijke uitkomsten. Wat de gebruiksvriendelijkheid betreft merk ik dat in Nederland meer aandacht wordt besteed aan de behoeften van de gebruiker. De producten moeten er goed uitzien en gemakkelijk te gebruiken zijn. Duitsers hebben de neiging technische oplossingen te bouwen en denken niet altijd aan de persoon die er later elke dag mee zal moeten werken.
Wat gebeurt er als het project is afgelopen? Bent u al bezig met nieuwe projectideeën?
Ja, in de loop van dit project werden neveneffecten waargenomen bij bepaalde uitgevoerde laserproductieprocessen die mogelijkheden openen voor de specifieke productie van functionele oppervlakken. Het speciale effect dat we ontdekten kan vergeleken worden met het lotusblad effect. Het water plakt niet, maar rolt eraf. In beperkte mate kan dit ook werken met bacteriën of virussen. Als gevolg van de huidige pandemie heeft dit onderwerp veel belangstelling gekregen en zal het specifiek worden onderzocht.
Bovendien moeten verdere deelaspecten van dit project met projectpartners en andere bedrijven worden ontwikkeld om aanvullende productieprocessen op economische wijze tot stand te brengen.
Het INTERREG V – project ‘’Laser-Fertigung in KMU” wordt gefinancierd door de Europese Unie. Verder ondersteunen het Wirtschaftsministerium van Noordrijn-Westfalen, het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en de provincie Overijssel het project.